The Future of Technology

Ας ξεκινήσουμε με τα απλά.Αυτή τη στιγμή στο ελληνικό κοινοβούλιο υπάρχουν 300 "εκπρόσωποι" του λαού.Φυσικά έτσι αυτοαποκαλούνται δεν σημαίνει οτι είναι και αλήθεια .Όπως πολύ εύστοχα ο νομπελίστας οικονομολόγος James Buchanan είχε θέσει το εξής ερώτημα:

"Εφόσον οι άνθρωποι έχουν όλοι τα δικά τους συμφέροντα γιατι όσοι είναι στην εξουσία να μην έχουν τα δικά τους και να ενδιαφέρονται για εσένα;"

Φυσικά η απάντηση που έδωσε ήταν η θεωρια της προσοδοθηρίας που θα αναλύσουμε σε επόμενο άρθρο.Για την ώρα ας δούμε λοιπόν τον εξής πίνακα που είναι δημοσιευμένος στην ιστοσελίδα της Βουλής:

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 9 κόμματα στην ελληνική Βουλή. Αυτά είναι υπέροχα νέα για την πολυφωνία θα έλεγε κάποιος, σωστά; Η αλήθεια είναι όμως οτί όλοι τους έχουν πολύ περισσότερα κοινά στοιχεία παρά διαφορετικά.Ας αναλύσουμε ένα από τα πιο προβληματικά αυτά στοιχεία.Η μαγική λέξη είναι ΚΑΡΤΕΛ!!!Δεν υπάρχει ούτε ένας από αυτούς που να επιδιώκει να σπάσει τα ολιγοπώλια που έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι με τους νόμους τους, τις επιδοτήσεις και τα προνόμια που παρέχουν σε συγκεριμένες εταιρίες.Αυτό σημαίνει ότι η αγορά βρίσκεται στα χέρια λίγων παικτών που ελέγχουν την παρόχη υπηρεσιών, την παραγωγή και διάθεση αγαθών και φυσικά τις τιμές!Ας δούμε μερικούς από τους κλάδους που αυτό παρατηρείται κατα κόρον.

1.Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών

Μέχρι τα μέσα τις δεκαετίας του 1990 υπήρχε ένα κρατικό μονοπώλιο που όριζε τι υπηρεσίες θα έχει ο καταναλωτής και ποιες δεν θα έχει.Αργότερα υπήρξε μια τάση να ανοίξει η αγορά και άρχισαν να μπαίνουν στο παιγνιδι ανατγωνιστές.Σταδιακά πάνω από 30 εταιρίες τηλεφωνιας είχαν κάνει έναρξη λειτιργίας στην Ελλάδα.Πόσες όμως έχουν μείνει σήμερα; Όλες έχουν εξαγοραστεί από 3 ξένες πολυεθνικές ή χρεοκόπησαν λόγω των κρατικών κανονισμών και της φορομπηχτικής πολιτικής.

Εξάλλου όσοι έχουμε γεννηθεί πρίν το 2010, θυμόμαστε όλς εκείνες τις διαφημίσεις που άφησαν εποχή και φυσικά τα διάφορα διακριτικά των εταιριών που δραστηριοποιούνταν στον κλαδό.Σε ρεπορταζ που είχε κάνει στο παρελθόν η φιλοκυβενρητική εφημερίδα καθημερινή μας αποδεικνύει πόσοσ συγκεντρωτική έχει γίνει η εν λόγω αγορά.

2. Ο κλάδος των τραπεζών

Πόσες διαφορετικές τράπεζες μπορείς να απαριθμήσεις στην Ελλάδα αν σε ρωτήσει κάποιος;Είναι αλήθεια πώς διαρκώς ακούμε για τις 4 "συστημικές" τράπεζες οι οποίες πολλάκις έχουν αμαυρώσει την ελληνική οικονομία και που φυσικά ολόκληρη η χωρά έχει υπογράψει μνημόνια για να τις στηρίξει.Ο τραπεζικός κλάδος στην χώρα μας είναι σαν ένα τεράστιο καρτέλ μιας και συγκεκριμένες εταιρίες συντονίζονται στην παροχη παρόμοιων υπηρεσιών χρεώνοντας τις ίδιες τιμές με τις οποίες ελέγχουν την αγορά.Από το 2000 και μετέπειτα ειδικά 5 τράπεζες κυριαρχούν στην τραπεζική αγορά αφού ελέγχουν το 95,7% του συνολικού ενεργητικού κεφαλαίου!!

3. Ο κλάδος των οδικών και αεροπορικών μεταφορών

Πλέον αν κάποιος θέλει να μετακινηθεί με λεωφορείο από μια πόλη σε μία άλλη στην Ελλάδα θα πρέπει να απευθυμθεί στα περιβόητα ΚΤΕΛ ή αλλίως στα "Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων".Στην Βαλτική, μπορούσες πριν από μια δεκαετία να αγοράσεις οικονομικό εισιτήριο λεωφορείου για διασυνοριακό ταξίδι, απολαμβάνοντας υπηρεσίες όπως Wi-Fi και πλούσιο ψυχαγωγικό υλικό. Αντιθέτως, στην Ελλάδα το 2024, η αγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου είναι περιορισμένη, αναγκάζοντας τους επιβάτες να καταφευγουν σε "παραδοσιακες" τηλεφωνικές ουρές και χρονοβόρες διαδικασίες. Η υπηρεσιακή ποιότητα είναι χαμηλή, με παλιά οχήματα και ελάχιστες ανέσεις, αντικατοπτρίζοντας την έλλειψη ανταγωνισμού και την αδράνεια του κράτους στην απελευθέρωση της αγοράς.Απαγορεύεται οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση να εισέθλει στον κλάδο των μεταφορών καθώς το κράτος καθιστά νομικά αλλα και οικονομικά αδύνατο να ανοίξουν νέες και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις μεταφορών.Για αυτό βρισκόμαστε στον μεσαίωνα ακόμη σε οτι αφορά τις συνθήκες οδικών μεταφορών.

Όχι φυσικά ότι οι αεροπορικές μεταφορές είναι σε καλύτερο στάδιο.Εκεί μπορεί να μην έχουμε ακριβώς μονοπώλιο, έχουμε όμως ενα ολιγοπώλιο που εξαρτάται από τις κυβερνητικές οδηγίες αλλά και που συντονίζεται πλήρως με τις κινήσεις μια μόνο εταιρίας αφού και το 2023 ενισχλυθηκε η θέση της στην ελληνική αγορά με το μερίδιο της να αντιστοιχεί σε πάνω από 46% ενώ δεύτερη και καταιδρωμένη εμφανίζεται η Skyexpress με μερίδιο 11%

4. Δημόσια έργα

Πόσα και πόσα σκάνδαλα και ειδήσεις έχουν συμβεί γύρω από τις αναθέσεις δημοσιών διαγωνισμών σχετικά με τις κατασκευές δρόμων ή κτιρίων.Ποιοί είναι όμως όλως παραδόξως αυτοί που τείνουν να ¨κερδίζουν" τους δοαγωνισμους;Οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι.Για παράδειγμα το 2023 από τα 20 μεγαλύτερα δημόσια έργα στην Ελλάδα,μλια εταιρία φαίνεται να εχει αναλάβει το μεγαλύτερο τμήμα κατασκευής τους ενώ τα υπόλοιπα είναι μεταξυ των ίδιων λίγων και συγκεκριμένων εταιρίων:

20.Ολοκλήρωση αυτοκινητόδρομου Άκτιο-Αμβρακία: 150 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα ταλαιπωρημένο έργο με παλαιότερες εργολαβίες να έχουν ξεκινήσει το 2010. Την εργολαβία-σκούπα έχει αναλάβει η MYTILINEOS από τα τέλη του 2020. Εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

19.Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων Πελοποννήσου: 160 εκατ.ευρώ. Τα έργα είναι σε εξέλιξη και αν όλα πάνε όπως σχεδιάζεται, θα έχουν λειτουργήσει και οι 3 νέες μονάδες το 2023.Το κατασκευάζει η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Περιφέρεια Πελοποννήσου.

18.Επέκταση προβλήτα κρουαζιέρας Λιμένα Πειραιά: 160 εκατ.ευρώ: Το έργο προχωρά με κάποια επιμέρους θέματα. Εκτιμάται ότι θα επανεκκινήσει εργασίες εντός του 2023. Tο κατασκευάζει η ΤΕΚΑΛ. Αναθέτουσα Αρχή είναι ο ΟΛΠ.

17.Σιδηροδρομικό έργο υποδομής τμήματος Ψαθόπυργος-Ρίο: 174εκατ.ευρώ. Σε φάση προχωρημένης κατασκευής. Το κατασκευάζει η DG INFRASTRUTTURE. Αναθέτουσα Αρχή είναι η ΕΡΓΟΣΕ.

16.Ολοκλήρωση νέας διπλής γραμμής Αίγιο-Ρίο: 175 εκατ. ευρώ. Το έργο υπεγράφη στα τέλη του 2022 και θα φτάσει τη νέα σιδηροδρομική γραμμή μέχρι την πόρτα της Πάτρας. Το κατασκευάζει η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Αναθέτουσα Αρχή είναι η ΕΡΓΟΣΕ.

Θέσεις 15-11

15.ΒΟΑΚ: Τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος: 186 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το ανατολικό τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης που θα έχει χαρακτηριστικά κλειστού αυτοκινητόδρομου. Είναι το πρώτο τμήμα του ΒΟΑΚ που ξεκίνησε το Φθινόπωρο του 2022.  Το κατασκευάζει η ΑΚΤΩΡ. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

14.Οδικό έργο Μπράλος-Άμφισσα: 286 εκατ.ευρώ. Είναι τμήμα του διαγώνιου άξονα Λαμία-Ιτέα-Αντίρριο.  Υπεγράφη στις αρχές του 2023. Η ολοκλήρωση του τοποθετείται το 2027. Το κατασκευάζει η ΑΒΑΞ. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

13.Έργα Υποδομών Ελληνικού: 300 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έργα δημιουγίας υποδομών στην επένδυση του Ελληνικού. Περιλαμβάνει τη δημιουργία δικτύων, δρόμων, αντιπλημμυρικά, εξυγιαντικά έργα και την υπογειοποίηση κατά 2,5χλμ της Λεωφόρου Ποσειδώνος. Κατασκευάζει η ΑΒΑΞ. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Lamda Development.

12.Νότιο Τμήμα Αυτοκινητόδρομου Ε65- Λαμία-Ξυνιάδα: 300εκατ.ευρώ: Τα έργα εκκίνησαν στις αρχές του 2019 και ήδη έχει αποδοθεί ένα τμήμα 14χλμ. Επίσης διανοίχθηκε και η Σήραγγα Όθρυος. Το έργο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2024. Το κατασκευάζει η ΤΕΡΝΑ. Αναθέτουσα Αρχή είναι  το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

11.Αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος: 310 εκατ.ευρώ. Το έργο υλοποιεί η Ολυμπία Οδός  και είναι είναι σε εξέλιξη.  Την κατασκευή έχουν αναλάβει τμηματικά η ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ, ΤΕΡΝΑ. Η ολοκλήρωση εκτιμάται για το 2025. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

10.Ηλεκτρική Διασύνδεση Σερίφου-Μήλου-Σαντορίνης-Φολεγάνδρου: 328 εκατ.ευρώ. Πρόκειται για διπλό έργο που θα διασυνδέσει τα 4 νησιά των Κυκλάδων με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Η ολοκλήρωση εκτιμάται για το τέλος του 2024. Κατασκευάζουν οι Hellenic Cables και η Prysmian. Αναθέτουσα Αρχή είναι ο ΑΔΜΗΕ.

9.Μονάδα Ηλεκτροπαραγωγής Κομοτηνής: 375 εκατ. ευρώ. Ένα έργο που υπεγράφη το 2022.  Είναι μια μονάδα με καύσιμο το φυσικό αέριο. Το κατασκευάζει η ΤΕΡΝΑ για λογαριασμό της Κ/Ξ MOTOR OIL-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Θα ολοκληρωθεί το 2024.

8.Βόρειο Τμήμα αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας Ε65 Τρίκαλα-Εγνατία: 442 εκατ. ευρώ. Έργο είναι σε εξέλιξη Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2024. Το κατασκευάζει η ΤΕΡΝΑ. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

7.Flyover Περιφερειακής Θεσσαλονίκης: 480εκατ.ευρώ: Το έργο είναι σε αρχικό στάδιο. Εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει το 2027. Το έχει αναλάβει το σχήμα ΑΒΑΞ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

6.Νέο Αεροδρόμιο Καστέλι Ηρακλείου: 500εκατ.ευρώ: Πλέον είμαστε στις πρόδρομες εργασίες. Από το 2021 αναμένουμε την έναρξη του κυρίως έργου. Εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2026. Το κατασκευάζει η ΤΕΡΝΑ για λογαριασμό της Κ/Ξ ΤΕΡΝΑ-GMR. Αναθέτουσα Αρχή είναι το υπουργείο ΥΠΟΜΕ.

5.Μετρό Θεσσαλονίκης: Κλάδος 25ης Μαρτίου-Μίκρα: 500εκατ.ευρώ: Το έργο είναι σε προχωρημένη κατασκευή. Εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει το 2024. Το κατασκευάζει η ΑΚΤΩΡ. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Αττικό Μετρό.

4.Ηλεκτρική Διασύνδεση Αττικής-Κρήτης: 1 δισ.ευρώ. Οι πολλαπλές εργολαβίες είναι σε εξέλιξη και το έργο στο σύνολο του εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2023. Ανάδοχοι: NEXANS, PRYSMIAN, K/Ξ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ-ΝΚΤ, Κ/Ξ SIEMENS-ΤΕΡΝΑ. Αναθέτουσα Αρχή είναι ο ΑΔΜΗΕ.

3.Βασική Γραμμή Μετρό Θεσσαλονίκης: 1,1 δισ.ευρώ: Εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει στο τέλος του 2023. Το κατασκευάζει η Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ-WEBUILD-HITACHI. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Αττικό Μετρό.

2.Νέα Λιγνιτική Μονάδα Πτολεμαϊδα ΙV:  1,4 δισ.ευρώ: Για πολλά χρόνια ήταν το μεγαλύτερο δημόσιο έργο της χώρας. Θα λειτουργήσει μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Το κατασκευάζει η Κ/Ξ ΤΕΡΝΑ-HITACHI. Αναθέτουσα Αρχή είναι η ΔΕΗ.

1.Νέα Γραμμή 4 Μετρό Αθήνας: 1,8 δισ. ευρώ. Ένα έργο το οποίο θα μας κρατήσει συντροφιά για αρκετά χρόνια. Για τα επόμενα χρόνια θα τραβάει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της σύμβασης που υπεγράφη τον Ιούνιο του 2021 θα ολοκληρωθεί το 2029. Το κατασκευάζει η Κ/Ξ ΑΒΑΞ-GHELLA-ALSTOM. Αναθέτουσα Αρχή είναι η Αττικό Μετρό.

Συμπέρασμα

Από φιλελεύθερη οπτική, το κράτος παρεμβαίνει αρνητικά στην αγορά μέσω της δημιουργίας μονοπωλίων και ολιγοπωλίων, προνομιούχων θέσεων που περιορίζουν τον ανταγωνισμό και βλάπτουν τους καταναλωτές. Μέσα από διάφορες ρυθμίσεις όπως άδειες, τελωνειακοί δασμοί, και ελάχιστοι μισθοί, το κράτος δημιουργεί εμπόδια στην ελεύθερη αγορά, αυξάνοντας τις τιμές και μειώνοντας την ποιότητα των προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτός ο παρεμβατισμός προκαλεί μια ανεπιθύμητη καταναγκαστική αλλοίωση των αγορών, ευνοώντας λίγους σε βάρος των πολλών και περιορίζοντας την ελεύθερη επιλογή των καταναλωτών.